Ni-reject ng mga Protestants ang books which are not found in the "Palestinian Canon" of the Old Testament. Ito ‘yung ginagamit sa Palestine in the centuries before Christ. Sa Hebrew nakasulat ito.
Noong 1947 lamang natuklasan ang Dead Sea Scrolls. Ang mga Dead Sea Scrolls ay collection ng 972 documents, including texts from the Hebrew Bible, na natagpuan sa 11 caves in and around the ruins of the ancient settlement of Qumran on the northwest shore of the Dead Sea.
Matindi ang religious and historical significance nito dahil they include the oldest known surviving copies of Biblical and extra-biblical documents, written in Hebrew, Aramaic and Greek, between 150 BCE and 70 CE. At natagpuan ang reference ng disputed books (except Esther) sa mga Dead Sea Scrolls kaya hindi totoong walang authenticity ang mga books from the Greek Alexandrian Canon.
2. Dinagdag lang daw ng mga Katoliko ang disputed books sa Council of Trent (1546) upang i-justify ang mga Catholic doctrines ng purgatory, praying for the dead, etc.
SAGOT:
Hindi po ito totoo. Noong taong 382 pa lamang sa Council of Rome, nagdecidena ang Simbahan na may 46 Old Testament books and 27 in the New Testament. This decision was ratified by the councils at Hippo (393), Carthage (397, 419), II Nicea (787), Florence (1442), and Trent (1546) kung saan ito naging definitive at infallible (walang error).
3. Hindi man lamang daw nabanggit sa New Testament ang mga disputed books kaya hindi ito inspired.
Another example: sa Leviticus 11: 13-19, sinabing ang paniki daw ay bird. Di ba mammal yun? So may error ba at hindi ito inspired? Tandaan na noong panahong iyon ay wala pang advancement sa science. Hindi nabawasan ang inspiration ng book of Leviticus dahil dito.
Ang mga lugar ng mga Hudyo sa labas ng Israel ay tinawag na DIASPORA na ang ibig sabihin ay PINAGKALATAN dahil dito "ikinalat" ang mga Hudyo.
May 7 books more naman ang "Alexandrian Canon" na source ng mga Catholics. Ginamit ito ng mga Jewish communities sa Alexandria sa Egypt during the time of Christ, kung saan tinranslate ito sa Greek.
ANU-ANONG BOOKS ANG DISPUTED?
- Tobit
- Judith
- 1 Maccabees
- 2Maccabees
- Wisdom of Solomon
- Ecclesiasticus (or Sirach)
- Baruch
ADDITIONAL: Dagdag pa sa 7 books sa taas, Catholic Bibles also include an additional six chapters (107 verses) in Esther and three chapters (174 verses) in Daniel. Ang turo tungkol sa purgatory at praying for the dead ay maaring matagpuan sa II Maccabees.
BASIS NG DISPUTE NG MGA PROTESTANTS
- Wala daw authentic Hebrew or Aramaic sources ang mga books mula sa Alexandrian Canon
Dagdag pa nila, since the Jews were “entrusted with the oracles of God” (Rom. 3:2), di ba dapat ang ginagamit ay ang Hebrew Palestinian Canon at hindi ang Greek (LXX) Alexandrian Canon?
SAGOT:
Totoong ang written Word of God ay ipinagkatiwala sa mga Jews, subalit wala naming explicit title by title na book na ini-reveal. Ito ang dahilan ng disagreement over the canon—especially among Jews. Kinailangan ng 1,000 years bago ma-compile ang mga books ng Old Testament at within that span of time, the canon was not yet close. There was no common canon among the Jews at the time of Christ. o-o-O-o-o
Matindi ang religious and historical significance nito dahil they include the oldest known surviving copies of Biblical and extra-biblical documents, written in Hebrew, Aramaic and Greek, between 150 BCE and 70 CE. At natagpuan ang reference ng disputed books (except Esther) sa mga Dead Sea Scrolls kaya hindi totoong walang authenticity ang mga books from the Greek Alexandrian Canon.
2. Dinagdag lang daw ng mga Katoliko ang disputed books sa Council of Trent (1546) upang i-justify ang mga Catholic doctrines ng purgatory, praying for the dead, etc.
SAGOT:
Hindi po ito totoo. Noong taong 382 pa lamang sa Council of Rome, nagdecidena ang Simbahan na may 46 Old Testament books and 27 in the New Testament. This decision was ratified by the councils at Hippo (393), Carthage (397, 419), II Nicea (787), Florence (1442), and Trent (1546) kung saan ito naging definitive at infallible (walang error).
3. Hindi man lamang daw nabanggit sa New Testament ang mga disputed books kaya hindi ito inspired.
SAGOT:
The absence of a quote in the New Testament does not suggest that a book is not inspired. Kasi kung ganito ang basehan, e di, hindi rin pala inspired ang 8 pang books (ex Song of Songs) sa OT na hindi naman disputed dahil never itong nabanggit sa NT.
Though there are no quotes, the New Testament does make numerous allusions to the disputed books. For one strong example, examine Hebrews 11:35: "Women received their dead by resurrection. Some were tortured, refusing to accept release that they might rise again to a better life." Nowhere in the Protestant Old Testament can this story be found. One must look to a Catholic Bible to read the story in 2 Maccabees 7.
4. Ang sinabi sa book of Judith ay si Nebuchadnezzar daw ang king of the Assyrians. Hindi ba’t king of the Babylonians siya? Kung ang book ay may error, hindi ito inspired.
SAGOT:
In reading the Scriptures, it is imperative that we understand the genre of the work. Is it a historical passage? An apocalyptic one? A parable? A proverb? Knowing this influences how the book should be read. When Jesus says that the mustard seed is the smallest of seeds (Matt.13:32), he is not providing a treatise on botany. After all, there are seeds smaller than the mustard seed. When Jesus spoke in parables, the people understood that he was telling a story, and they did not expect it to conform to historical or scientific precision.
Another example: sa Leviticus 11: 13-19, sinabing ang paniki daw ay bird. Di ba mammal yun? So may error ba at hindi ito inspired? Tandaan na noong panahong iyon ay wala pang advancement sa science. Hindi nabawasan ang inspiration ng book of Leviticus dahil dito.
The same goes with the book of Judith. "Judith" means "lady Jew," and she personifies the nation of Israel, as "Nebuchadnezzar, king of the Assyrians" personifies the enemies of the nation. The Jews of the time were aware that Nebuchadnezzar was not the king of the Assyrians but that the Babylonians and Assyrians were two of the nation’s worst foes joined into one by the author of Judith for the sake of parable.
5. Sina St. Jerome nga at St.Augustine nagkaroon ng disagreement tungkol sa mga disputed books.
SAGOT: St. Jerome appears to have rejected most of the disputed books. But he did accept portions and included all seven books in his Latin translation of Scripture, known as the Vulgate. Ultimately, he recognized that the Church alone had the authority to determine the canon.
Since there was disagreement between some Church Fathers, it became obvious that no individual could provide an infallible list of inspired books. The bottom line: "We have no other assurance that the books of Moses, the four Gospels, and the other books are the true word of God," wrote Augustine, "but by the canon of the Catholic Church."
Ang Simbahan ang may authority to discern the canon. Recognized ito ni Sts. Jerome at Augustine.
WALANG BIBLIYA noong unang panahon. WALA rin noong OPISYAL na LISTAHAN ng mga tinatanggap na aklat. Although mayroong mga kinikilalang mga Kasulatan ang mga Hudyo WALANG KAUTUSAN na ITO LANG ANG DAPAT SUNDIN.
Ang mga Banal na Kasulatan ay hiwa-hiwalay at nasusulat sa mga "scroll" o "kalatas."
Ang halimbawa nito ay nasa Luke 4:16-17 kung saan sinasabi, "Nagpunta siya (si Hesus) sa Nazareth kung saan siya pinalaki at sa araw ng Sabbath ay nagtungo siya sa sinagoga tulad ng kanyang nakaugalian. Tumayo siya para magbasa at iniabot sa kanya ang KALATAS ni propeta ISAIAS."
"PAGULONG niya itong BINUKLAT at natagpuan niya kung saan nasusulat ..."
Hindi lang ang mga Kasulatan ang hiwa-hiwalay noon. HIWA-HIWALAY rin ang mga Hudyo. Ang sentro ng Hudaismo ay ang Israel at ang Herusalem pero mas maraming Hudyo sa ibang lugar tulad sinasabi sa Acts 2:9-11.
Ang mga lugar ng mga Hudyo sa labas ng Israel ay tinawag na DIASPORA na ang ibig sabihin ay PINAGKALATAN dahil dito "ikinalat" ang mga Hudyo.
Dahil ang mga "Diaspora" at maging ang Israel ay matagal na nasakop ng mga Griego sa ilalim ni Alexander the Great ay NATUTO na rin sila ng salitang GRIEGO.
Dumating ang panahon na MAS MARAMI nang Hudyo ang HINDI na MARUNONG ng Hebreo.
Nagkaproblema sila dahil HINDI na MABASA at HINDI na MAINTINDIHAN ng mga Hudyo sa labas ng Israel ang mga Kasulatan na nasa Hebreo.
Para ma-solve ang problemang ito, ISINALIN sa GRIEGO ang mga Kasulatan na nasusulat sa Hebreo.
Ang SALIN na ito ay TINAWAG na "SEPTUAGINT," o "SETENTA" dahil 70 dalubhasa ang nagsalin nito mula sa Hebreo.
Nagkaroon ng DALAWANG VERSION: ang nasusulat sa HEBREO at ang nasusulat sa GRIEGO. Si Hesus at ang mga unang Kristiyano ay mga Hudyo kaya pamilyar sila sa Kasulatan sa Hebreo at sa Griego.
Nang ikalat ng mga Apostol ang Ebanghelyo, karamihan sa mga unang naging "convert" ay ang mga Hudyo sa mga DIASPORA. At dahil GRIEGO ang salita ng mga ito, GRIEGO ang ginamit ng mga Apostol sa pagpapahayag "sa SULAT man o sa SALITA."
’Yan ang dahilan kung bakit HALOS ang KABUOHAN ng mga sulat sa panahon ng Kristiyano ay nakasulat sa GRIEGO. At dahil Griego ang gamit sa pagpapahayag ng Ebanghelyo, ang ginamit na Kasulatan mga unang Kristiyano ay ang SEPTUAGINT.
Ang SEPTUAGINT ang tinutukoy ni Pablo sa 2 Timothy 3:16 na "Ang LAHAT ng KASULATAN ay HININGAHAN ng Diyos at kapakipakinabang sa pagtuturo, pagsansala, pagtutuwid at pagsasanay sa katuwiran."
Sa madaling salita, ang SEPTUAGINT ang KABUOHAN ng Kasulatan na TINANGGAP ng mga unang Kristiyano at naging batayan ng OLD TESTAMENT.
Nang lumaganap ang Kristiyanismo ay nagalit ang mga Hudyo dahil ginagamit ng mga tagasunod ni Hesus ang kanilang mga aklat.
Kaya noong 100 A.D. sa lungsod ng JAMNIA ay nagdeklara ang mga Hudyo ng mga aklat na PARA LANG SA MGA HUDYO.
ITINAKWIL ng mga Hudyo ang SEPTUAGINT dahil ito ang ginagamit ng mga Kristiyano.
Kaya nagkaroon ng dalawang set ng KASULATAN: ang TANAK ng mga Hudyo at ang SEPTUAGINT ng mga Kristiyano.
NAGDAGDAG BA TAYONG KATOLIKO NG AKLAT SA BIBLIYA? DEUTEROCANONICAL BOOKS DINAGDAG BA ITO?
Dumating ang panahon na MAS MARAMI nang Hudyo ang HINDI na MARUNONG ng Hebreo.
Nagkaproblema sila dahil HINDI na MABASA at HINDI na MAINTINDIHAN ng mga Hudyo sa labas ng Israel ang mga Kasulatan na nasa Hebreo.
Para ma-solve ang problemang ito, ISINALIN sa GRIEGO ang mga Kasulatan na nasusulat sa Hebreo.
Ang SALIN na ito ay TINAWAG na "SEPTUAGINT," o "SETENTA" dahil 70 dalubhasa ang nagsalin nito mula sa Hebreo.
Nagkaroon ng DALAWANG VERSION: ang nasusulat sa HEBREO at ang nasusulat sa GRIEGO. Si Hesus at ang mga unang Kristiyano ay mga Hudyo kaya pamilyar sila sa Kasulatan sa Hebreo at sa Griego.
Nang ikalat ng mga Apostol ang Ebanghelyo, karamihan sa mga unang naging "convert" ay ang mga Hudyo sa mga DIASPORA. At dahil GRIEGO ang salita ng mga ito, GRIEGO ang ginamit ng mga Apostol sa pagpapahayag "sa SULAT man o sa SALITA."
’Yan ang dahilan kung bakit HALOS ang KABUOHAN ng mga sulat sa panahon ng Kristiyano ay nakasulat sa GRIEGO. At dahil Griego ang gamit sa pagpapahayag ng Ebanghelyo, ang ginamit na Kasulatan mga unang Kristiyano ay ang SEPTUAGINT.
Ang SEPTUAGINT ang tinutukoy ni Pablo sa 2 Timothy 3:16 na "Ang LAHAT ng KASULATAN ay HININGAHAN ng Diyos at kapakipakinabang sa pagtuturo, pagsansala, pagtutuwid at pagsasanay sa katuwiran."
Sa madaling salita, ang SEPTUAGINT ang KABUOHAN ng Kasulatan na TINANGGAP ng mga unang Kristiyano at naging batayan ng OLD TESTAMENT.
Nang lumaganap ang Kristiyanismo ay nagalit ang mga Hudyo dahil ginagamit ng mga tagasunod ni Hesus ang kanilang mga aklat.
Kaya noong 100 A.D. sa lungsod ng JAMNIA ay nagdeklara ang mga Hudyo ng mga aklat na PARA LANG SA MGA HUDYO.
ITINAKWIL ng mga Hudyo ang SEPTUAGINT dahil ito ang ginagamit ng mga Kristiyano.
Kaya nagkaroon ng dalawang set ng KASULATAN: ang TANAK ng mga Hudyo at ang SEPTUAGINT ng mga Kristiyano.
NAGDAGDAG BA TAYONG KATOLIKO NG AKLAT SA BIBLIYA? DEUTEROCANONICAL BOOKS DINAGDAG BA ITO?
TANONG NG TAGASUBAYBAY: Sir Adonis I have a question po, nung HS po ako sa isang born again christian school po ako pumasok, they only have 66 books sa bible po sabi po ng pastor tayong mga catholics meron tayong 73 books sa bible. bakit po ganun? he even told me na dinagdagan daw po natin ang books sa bible and hindi po ako naniniwala dun, but still nagtatanong pa din po ako why? Thanks po sana sagutin niyo.
SAGOT (PAGBABALANGKAS NG KATOTOHANAN):
2. NOONG NAGKATAWANG TAO ANG PANGINOONG HESUS “SEPTUAGINT” BIBLE ANG GINAMIT NIYA AT BAGO MAGKATAWANG TAO ANG PANGINOONG HESUS AY NABUO NA ITO. ANG SEPTUAGINT (LXX) AY ANG BIBLIYA SA WIKANG KOINE GREEK NA NABUO NG 72 MATATANDANG HUDYO MULA SA 12 LIPI NI ISRAEL AYON SA KAHILINGAN NG EMPERADOR NG EHIPTONG SI PTOLEMY II PHILADELPHUS (NAGHARI 283-246 BCE), UPANG MAILAGAY SA KANYANG ITINATAYONG AKLATAN SA ALEXANDRIA. NAKAPALOOB NA NOON PA SA SEPTUAGINT ANG MGA DEUTEROCANONICAL NA AKLAT. IPINAGTIBAY MULI ITO SA KONSEHO NG HIPPO (393 AD) SA PAMUMUNO NI POPE DAMASUS. IPINAGTIPON SA KONSEHO ANG NGAYONG GINAGAMIT NATING BIBLIYA NA BINUBUO NG 46 AKLAT NG LUMANG TIPAN AT 27 AKLAT PARA SA BAGONG TIPAN NA NAGMULA SA HALOS 300+ NA MANUSKRIPTO. IPINAGTIBAY MULI ITO SA KONSEHO NG TRENT (1546) MATAPOS NILAPASTANGAN NI LUTHER ANG PAGALIS SA 7 AKLAT MULA SA ORIHINAL NA BIBLIYA.
3. HINDI KINIKILALA NG MGA HUDYO ANG DEUTEROCANONICO SAPAGKAT ANG MGA HUDYO AY MAY MASIDHING GALIT KAY KRISTO HESUS NA PANGINOON NATIN. HINDI NILA KINIKILALA ANG PAGKA MESIYAS NI HESUS KAYA NAMAN SINIMULAN NILA NOONG 90 AD ANG PAGBUO NG TANAKHA. ITO ANG BIBLIYA NG HUDYO NA BINUBUO LAMANG NG 39 NA AKLAT NG OLD TESTAMENT (WALANG NEW TESTAMENT ANG HUDYO, PINANINIWALAAN LANG NILA ANG OLD TESTAMENT) HINDI KABILANG ANG DEUTEROCANONICO SA KANILANG PAGSIPI SAPAGKAT NAKAPALOOB SA MGA AKLAT NG DEUTEROCANONICO ANG KATOTOHANAN UKOL KAY HESUS NA SIYANG NAGIISANG MESIYAS. MAY MGA PROPESIYA KASI NA UMUUKOL KAY HESUS AT SA PANANAMPALATAYA NATING MGA KRISTIYANO DOON SA MGA AKLAT NA YUN. HALIMBAWA AY ANG MABABASA SA KARUNUNGAN 2:10-24. SINASALAYSAY ANG MAGIGING PASYON NI HESUS.
ANG GREEK BIBLE NATING MGA KRISTIYANO AY KASAMA NA ANG DEUTEROCANONICAL BOOKS. NANG ISINALIN NI SAINT JEROME NOONG 467 AD ANG GREEK BIBLE NATIN SA LATIN WALA SIYANG INALIS O IDINAGDAG BAGKUS SA KANYANG PAGSASALIN KINOCROSS CHECK PA NGA NIYA HINDI LAMANG MULA SA GRIYEGO KUNDI PATI MULA SA HEBREO AT ARAMAIC UPANG TIYAK AT TAMA ANG PAGSALIN SA LATIN.
ANG BIBLE NG MGA 90’S CHURCH KATULAD NI ELISEO SORIANO, FELIX MANALO, MGA BORN AGAIN PASTORS AY WALA RING DEUTEROCANONICAL. KASI NAKIKIGAMIT LANG SILA SA BERSYON NG BIBLIYANG INALISAN NG 7 AKLAT NI LUTHER. ANG BIBLIYA NI MARTIN LUTHER ANG GAMIT NILA AT SINUSUNOD NILA. SI LUTHER AY WALANG KARAPATAN BASTA MAG ALIS NG AKLAT SA BIBLIYA DAHIL MAINGAT AT MASINSINANG SINALIKSIK ITO NG MGA KALIPUNAN/KONSEHO NA BINUBUO NG SANGGUNIANG MAY HIGIT 200 NA MGA BIBLIKAL NA EKSPERTO, APOSTOLIKONG AMA NG SIMBAHAN, MGA OBISPO, MGA PARI AT MGA TEOLOGO. IBIG BA SABIHIN MAS MAGALING PA SI LUTHER SA MGA TAONG BUMUO NG IBAT IBANG KONSEHONG ITO?
ANG PAGLAPASTANGAN NI MARTIN LUTHER SA BIBLIYA (NATAPOS NIYANG GAWIN NOONG 1534) NA NAGING INSPIRASYON NG W.TYNDALE BIBLE AT KING JAMES BIBLE NA NGAYON AY PATULOY PA RING GINAGAMIT NG MGA BORN AGAIN PASTORS KUNG SAAN BINAWAS ANG BOOKS NA INSPIRED AY KATUPARAN NG NASASAAD SA BIBLIYA.
Revelation 22:19
“At kung mayroong MAG-AALIS ng mga salita mula sa aklat ng pahayag na ito, AALISIN din ng Diyos ang kanyang bahagi sa puno ng buhay at sa banal na lungsod na inilalarawan sa aklat na ito.”
“At kung mayroong MAG-AALIS ng mga salita mula sa aklat ng pahayag na ito, AALISIN din ng Diyos ang kanyang bahagi sa puno ng buhay at sa banal na lungsod na inilalarawan sa aklat na ito.”
ANG RESULTA NITO SA KANILA AY KULANG KULANG NA DOKTRINA NILA AT NAGBABANGAAN (PURO CONTRADICTION ). KASI NGA AY MALI MALI. KATULAD NG PAGDADASAL SA PATAY. SA BOOK OF MACCABEES, MALINAW NA GAWAING KRISTIANO NA ANG PAGDADASAL SA MGA YUMAO.. AT ANG PURGATORYO.. 2 Maccabees 12:43-46
SINCE KULANG KULANG NA NGA ANG BIBLIYA NILA.. SOLA SCRIPTURA PA SILA KAYA LAGAPAK ANG IMBENTONG ARAL NILA. KAYA MAY PANINIWALA ANG IBANG CHRISTIAN GROUP NA ANG KANILANG DOKTRINA AY KALAPASTANGANAN. ISA NA DITO ANG ARAL NG INC NA HINDI PAGKILALA KAY KRISTO BILANG TUNAY NA DIYOS NA NAGKATAWANG TAO AT IISANG NG AMA.
ANG KATOTOHANANG ITO AY MAHIRAP TANGGAPIN NG MGA PROTESTANTE AT MGA 90’S CHURCH PERO IYAN ANG TOTOO.. MALING MALI
DAGDAG KAALAMAN.
———————–
———————–
ANG AKLAT NI SIRACH AT TOBIT AY NASA SEPTUAGINT BIBLE AT NAISULAT NOONG 250 B.C., AT MATATAGPUAN RIN ITONG 2 AKLAT NA ITO SA DEAD SEA SCROLL NA NAISULAT 150 BC (BAGO PA NAGKATAWANG TAO SI KRISTO)
ANG MGA MANUSCRIPT:
Tobit (in Hebrew & in Aramaic): 4Q196-200 (pre-Christian)
Ben Sira / Sirach (in Hebrew) at Qumran (2Q18) at Masada (Mas1h) and in the Cairo Geniza.
Sirach AY NAISALIN SA GRIYEGO TAONG 120 BCE. (BAGO SI KRISTO)
Ben Sira / Sirach (in Hebrew) at Qumran (2Q18) at Masada (Mas1h) and in the Cairo Geniza.
Sirach AY NAISALIN SA GRIYEGO TAONG 120 BCE. (BAGO SI KRISTO)